Soạn văn

Soạn bài chị em thúy kiều

Soạn bài chị em thúy kiều ( lớp 9 học kì 1 – gồm 2 bài soạn ): Chị em Thúy Kiều trích trong Truyện Kiều do Nguyễn du sáng tác để thấy được nét nổi bật của người phụ nữ Việt Nam trong thời kì phong kiến đồng thời làm nổi bật sắc đẹp nghiêng nước nghiêng thành của chị em Thúy Kiều, mời các bạn tải và tham khảo bài soạn văn dưới đây:

Soạn bài chị em thúy kiều
Soạn bài chị em thúy kiều

Soạn bài chị em thúy kiều 01

I. Kiến thức cơ bản

1. Tìm hiểu kết cấu đoạn trích:

Bốn câu thơ đầu: giới thiệu về khái quát về hai chị em Thuý Kiều.
Bốn câu thơ tiếp: vẻ đẹp của Thuý Vân.
Mười sáu câu thơ còn lại: vẻ đẹp của Thuý Kiều.
Trình tự miêu tả các nhân vật theo kết cấu đoạn trích là miêu tả từ khái quát đến cụ thể.

2. Nét riêng về nhan sắc và tính cách của Thuý Vân được gợi tả bằng các hình ảnh ước lệ (trăng, cười, ngọc, mây, tuyết) trong bốn câu thơ:

Vân xem trang trọng khác vời,
Khuôn trăng đầy đặn, nét ngài nở nang.
Hoa cười, ngọc thốt, đoan trang,
Mây thua nước tóc, tuyết nhường màu da.

Vẻ đẹp của Thuý Vân được gợi tả là vẻ đẹp sang trọng, quý phái, đầy đặn, nở nang… về nhan sắc; đoan trang, trung thực, phúc hậu… về tính cách. Hình ảnh chân dung, tính cách còn có tác dụng gợi tả số phận: cuộc đời bình lặng, yên ổn.

3. Nhan sắc của Thuý Kiều được gợi tả bằng các hình ảnh mang tính ước lệ:

thu thuỷ, xuân sơn, hoa, liễu. Vẻ riêng của Thuý Kiều được nói đến ở những câu thơ giới thiệu khái quát mở đầu đoạn:

Kiều càng sắc sảo mặn mà,
So bề tài sắc lại là phần hơn:

“sắc sảo” và “mặn mà” đều có tác dụng vừa gợi tả nhan sắc, vừa gợi tả tính cách, tài trí. Về nhan sắc, mặc dù không gợi tả cụ thể như khi tả Thuý Vân, nhưng qua những hình ảnh đậm màu sắc tượng trưng, ước lệ, tác giả đã tạo được ấn tượng về một vẻ đẹp của giai nhân tuyệt thế. Đặc biệt là việc gợi tả vẻ đẹp của đôi mắt: “làn thu thuỷ”; đôi mắt trong sáng như nước mùa thu, gợi vẻ lanh lợi, sắc sảo hơn người.

4. Bên cạnh vẻ đẹp hình thức, nhan sắc, tác giả còn nhấn mạnh vẻ đẹp tài năng, tâm hồn của Kiều.

Ở Kiều hội tụ đầy đủ mọi tài năng theo quan niệm của tư tưởng phong kiến: cầm – kì – thi – hoạ. Trong đó, tác giả đặc biệt nhấn mạnh tài đánh đàn của Kiều (Nghề riêng ăn đứt Hồ cầm một trương) và gợi tả về tính cách đa sầu, đa cảm của Kiều qua khúc nhạc nàng tự sáng tác – một thiên “bạc mệnh”. Cũng như khi miêu tả Thuý Vân, những nét riêng về tài và sắc của Thuý Kiều còn gợi ra những dự cảm về số phận, chỉ khác là những nét riêng về tài sắc của Kiều lại gợi ra cái nghiệt ngã, éo le của số phận (theo quan niệm “tài mệnh tương đố” của tư tưởng trung đại). Cho nên, nói: Sắc đẹp của Thuý Vân “Mây thua nước tóc, tuyết nhường màu da”, còn sắc đẹp của Thuý Kiều “Hoa ghen đua thắm, liễu hờn kém xanh” là sự dự báo số phận của hai người là có cơ sở.

5. Trong hai bức chân dung Thuý Vân và Thuý Kiều, bức chân dung Thuý Kiều nổi bật hơn.

Điều này phù hợp với dụng ý nghệ thuật của tác giả khi sáng tạo Truyện Kiều: toàn bộ tác phẩm tập trung xoay quanh câu chuyện về cuộc đời đầy đau khổ của nàng Kiều. Điều này thể hiện ngay ở sự chênh lệch về số lượng câu thơ dành cho việc miêu tả hai nhân vật (4/12). Vẻ đẹp của Thuý Vân được gợi tả về nhan sắc, tính tình còn vẻ đẹp của Thuý Kiều được gợi tả cả về nhan sắc, tài trí, và tâm hồn. Mặc dù Thuý Vân là em nhưng lại được tả trước là vì tác giả muốn tạo ra một phông nền làm nổi bật chân dung của Kiều.

II. Rèn luyện kỹ năng

Đoạn thơ này miêu tả vẻ đẹp của hai chị em Thuý Kiều và Thuý Vân. Với ngòi bút tài hoa, khả năng vận dụng khéo léo ngôn ngữ dân tộc kết hợp với các điển tích, điển cố, có thể nói Nguyễn Du đã giúp bạn đọc hình dung được những chuẩn mực về vẻ đẹp của người phụ nữ trong xã hội xưa, đó cũng có thể coi là chuẩn mực của cái đẹp trong của văn học trung đại.

Không chỉ miêu tả những hình mẫu, chân dung Thuý Kiều và Thuý Vân trong tác phẩm còn thể hiện những dụng ý nghệ thuật sâu xa của tác giả. Mặc dù “Mỗi người một vẻ, mười phân vẹn mười” nhưng với mỗi nhân vật, sự miêu tả của Nguyễn Du dường như đã dự báo những số phận khác nhau của hai chị em. Điều đó vừa thể hiện bút pháp miêu tả nhân vật khá sắc sảo của Nguyễn Du nhưng đồng thời cũng cho thấy quan niệm “tài mệnh tương đố” của ông.
Khi đọc đoạn trích, cần chú ý giọng miêu tả, thể hiện qua cách ngắt nhịp và gieo vần của thơ lục bát.

Soạn bài chị em thúy kiều 02

Câu 1: Tìm hiểu kết cấu đoạn trích

+ Bốn câu đầu: giới thiệu khái quát hai chị em Thúy Kiều;

+ Bốn câu tiếp: gợi tả vẻ đẹp của Thúy Vân;

– Mười sáu câu còn lại: gợi tả vẻ đẹp của Thúy Kiều.

2. Bốn câu thơ gợi tả vẻ đẹp của Thúy Vân

– Câu mở đầu vừa giới thiệu vừa khái quát đặc điểm nhân vật: “Vân xem trang trọng khác vời”. Hai chữ “trang trọng” nói lên vẻ đẹp cao sang, quý phái của Vân, vẻ đẹp trang trọng, đoan trang của người thiếu nữ được so sánh với thứ cao đẹp trên đời: trăng, hoa, mây, tuyết, ngọc.

– Vẫn là bút pháp nghệ thuật ước lệ với những hình tượng quen thuộc, nhưng khi tả Vân, ngòi bút của Nguyễn Du lại có chiều hướng cụ lãể hơn lúc tả Kiều. Cụ thể trong thủ pháp liệt kê: khuôn mặt, đôi mày, nái tóc, làn da, nụ cười, giọng nói. Cụ thể trong việc sử dụng phụ ngữ để làm nổi bật vẻ đẹp riêng của đối tượng miêu tả. “đầy đặn”, “nở nang”, “đoan trang”. Những biện pháp nghệ thuật so sánh ẩn dụ đều nhằm thể hiện vẻ đẹp trung thực, phúc hậu mà quý phái của người thiếu nữ: khuôn mặt tròn trịa, đầy đặn như mặt trăng, lông mày sắc nét, đậm như con ngài, miệng cười tươi thắm như hoa, giọng nói trong trẻo thoát ra từ hàm răng ngà ngọc, mái tóc đen óng nhẹ hơn mây, làn da trắng mịn màng hơn tuyết,…

3. Mười hai câu thơ gợi tả vẻ đẹp Thúy Kiều

– Cũng như lúc tả Vân, câu thơ đầu khái quát đặc điểm nhân vật “Kiều càng sắc sảo mặn mà”. Nàng “sắc sảo” về trí tuệ và “mặn mà” về “tâm hồn.

– Gợi tả vẻ đẹp của Kiều, tác giả vẫn dùng những hình tượng nghệ liuật ước lệ “thu thủy” (nước mùa thu), “xuân sơn” (núi mùa xuân), hoa, liễu. Nét vẽ của thi nhân thiên vẻ gợi, tạo một ấn tượng chung về vẻ đẹp của một giai nhân tuyệt thế. Điều đáng lưu ý là khi họa bức tranh chân dung Kiều, tác giả tập trung gợi tả vẻ đẹp của đôi mắt. Bởi đôi mắt là sự thể hiện phần tinh anh của tâm hồn và trí tuệ. Cái “sắc sảo” của trí tuệ cái “mặn mà” của tâm hồn đều liên quan tới đôi mắt. Hình ảnh ước lệ “làn thu thủy” – làn nước mùa thu dợn sóng gợi lên thật sống động 1 đẹp của đôi mắt trong sáng long lanh, linh hoạt,… Còn hình ảnh ước “nét xuân sơn” – nét núi mùa xuân lại gợi lên đôi lông mày thanh thoát trên gương mặt trẻ trung.

4. Khi tả Thúy Vân, tác giả chủ yếu gợi tả nhan sắc mà không thể hiện cái tài, cái tình của nàng.

Thế nhưng khi tả Kiều, nhà thơ tả sắc một phần còn dành đến hai phần để gợi tả tài năng. Tài của Kiều đạt tới mức lí tưởng theo quan niệm thẩm mĩ phong kiến, gồm đủ cả cầm (đàn), 1 (cờ), thi (thơ), họa (vẽ). Đặc biệt tài đàn của nàng đã là sở trường năng khiếu đặc biệt (nghề riêng), vượt lên trên mọi người (ăn đứt). Cực tả cái tài của Kiều cũng là để ngợi ca cái tâm đặc biệt của nàng.

Cung đàn bạc mệnh mà Kiều tự sáng tác chính là ghi lại tiếng lòng của một trái tim đa sầu, đa cảm.

Vẻ đẹp của Kiều là sự kết hợp của cả sắc – tài – tình. Tác giả dù: câu thành ngữ “nghiêng nước nghiêng thành” để cực tả giai nhân.

5. Chân dung Thúy Kiều là chân dung mang tính cách, số phận.

Vẻ đẹp của Kiều làm cho tạo hóa phải ghét ghen, các vẻ đẹp khác phải đố kị:

– “hoa ghen”, “liễu hờn” – nên sô’ phận nàng sẽ éo le, đau khổ.

– Chân dung Thúy Vân cũng là chân dung mang tính cách, số phận. Vẻ đẹp của Vân tạo sự hòa hợp, êm đềm với chung quanh “mây thua “tuyết nhường” nên nàng sẽ có cuộc đời bình lặng, suôn sẻ.

6. Trong hai bức chân dung Thúy Vân và Thúy Kiều, rõ ràng bức chân dung Thúy Kiều nổi bật hơn, bởi:

– Nguyễn Du chỉ dành bốn câu thơ để gợi tả Thúy Vân, trong khi ( dành tới 12 câu thơ để cực tả vẻ đẹp của Thúy Kiều.

– Vẻ đẹp của Vân chủ yếu là ngoại hình còn vẻ đẹp của Kiều là nhan sắc, tài năng, tâm hồn.

– Tác giả tả Thúy Vân trước để làm nổi bật lên chân dung Thúy Kiều.

Soạn bài chị em thúy kiều 03

1. Tóm tắt nội dung bài học

a. Nội dung

Đề cao giá trị con người, nhân phẩm, tài năng, khát vọng, ý thức về thân phận cá nhân.
Nguyễn Du trân trọng cái đẹp đồng thời lo lắng cho số phận của những người tài hoa nhan sắc. Qua đây thấy được tấm lòng nhân đạo bao la của địa thi hào Nguyễn Du.
b. Nghệ thuật

Tác giả đã thành công ở bút pháp ước lệ, ẩn dụ, so sánh.
Tả khái quát, tả chi tiết, cụ thể về nhân vật.
Phương pháp đòn bẩy. Có sự kết hợp giữa yếu tố tự sự và miêu tả.

2. Hướng dẫn đọc – hiểu văn bản

Câu 1: Tìm hiểu kết cấu của đoạn thơ và nhận xét kết cấu ấy có liên quan như thế nào với trình tự miêu tả nhân vật của tác giả?

Đoạn trích chia làm 3 phần
Phần 1: Bốn câu thơ đầu: Giới thiệu về khái quát về hai chị em Thúy Kiều.
Phần 2: Bốn câu thơ tiếp: Vẻ đẹp của Thúy Vân.
Phần 3: Mười sáu câu thơ còn lại: Vẻ đẹp của Thúy Kiều.
Đoạn thơ kết cấu chặt chẽ, phù hợp với trình tự miêu tả của nhân vật. Tác giả đi từ khái quát đến cụ thể.

Câu 2. Những hình tượng nghệ thuật nào mang tính ước lệ khi gợi tả vẻ đẹp của Thúy Vân? Qua những hình tượng ấy, em cảm nhận Thúy Vân có nét riêng về nhan sắc và tính cách như thế nào?

Nét riêng về nhan sắc và tính cách của Thúy Vân được gợi tả bằng các hình ảnh ước lệ (trăng, cười, ngọc, mây, tuyết).
Vẻ đẹp của Thúy Vân được gợi tả là Về nhan sắc:vẻ đẹp sang trọng, quý phái, đầy đặn, nở nang. Về tính cách: đoan trang, trung thực, phúc hậu.
Đó là cẻ đẹp phúc hậu, quý phái của người thiếu nữ. Vẻ đẹp tạo sự hòa hợp giữa thiên nhiên vạn vật xung quanh.
Hình ảnh chân dung, tính cách còn có tác dụng gợi tả số phận: cuộc đời bình lặng, yên ổn.

Câu 3. Khi gợi tả nhan sắc Thúy Kiều, tác giả cũng sử dụng hình tượng nghệ thuật mang tính ước lệ, theo em, có những quan điểm nào giống và khác so với tả Thúy Vân?

Nhan sắc của Thúy Kiều được gợi tả bằng các hình ảnh mang tính ước lệ: thu thủy, xuân sơn, hoa, liễu. Vẻ riêng của Thúy Kiều được nói “sắc sảo” và “mặn mà” vừa gợi tả nhan sắc, vừa gợi tả tính cách, tài trí.
Qua những hình ảnh đậm màu sắc tượng trưng, ước lệ, ta thấy Kiều có vẻ đẹp của giai nhân tuyệt thế. Đặc biệt là việc gợi tả vẻ đẹp của đôi mắt: “làn thu thủy”, “nét xuân sơn”: đôi mắt trong sáng như nước mùa thu, gợi vẻ lanh lợi, sắc sảo hơn người.

Câu 4. Bên cạnh vẻ đẹp về hình thức, tác giả còn nhấn mạnh những vẻ đẹp nào ở Thúy Kiều? Những vẻ đẹp ấy cho thấy Thúy Kiều là người như thế nào?

Bên cạnh vẻ đẹp hình thức, nhan sắc, tác giả còn nhấn mạnh vẻ đẹp tài năng, tâm hồn của Kiều. Ở Kiều hội tụ đầy đủ mọi tài năng: cầm – kì – thi – họa.
Tác giả nhấn mạnh tài đánh đàn của Kiều “Nghề riêng ăn đứt Hồ cầm một trương” và gợi tả về tính cách đa sầu, đa cảm của Kiều qua khúc nhạc một thiên “bạc mệnh”.

Câu 5. Người ta thường nói: Sắc đẹp của Thúy Vân “Mây thua nước tóc tuyết nhường màu da”, còn Thúy Kiều “Hoa ghen thua thắm liễu hờn kén xanh” là sự dự báo số phận của hai người. Theo em có đúng không? Tại sao lại như vậy?

Những nét riêng về tài và sắc của Thúy Kiều gợi ra những dự cảm về số phận, một số phận nghiệt ngã, éo le.
Sắc đẹp của Thúy Vân “Mây thua nước tóc, tuyết nhường màu da”, còn sắc đẹp của Thúy Kiều “Hoa ghen đua thắm, liễu hờn kém xanh” là sự dự báo số phận của hai người là có cơ sở.
Vì Kiều làm cho tạo hóa phải ghen ghét, các vẻ đẹp trong tựu nhiên phải đối kị “hoa ghen”, “Liễu hờn”.

Câu 6. Trong hai bức chân dung Thúy Vân và Thúy Kiều, em thấy bức chân dung nào nổi bật hơn? Vì sao?

Bức chân dung Thúy Kiều nổi bật hơn. Điều này phù hợp với dụng ý nghệ thuật của tác giả khi sáng tạo Truyện Kiều.
Toàn bộ tác phẩm tập trung xoay quanh câu chuyện về cuộc đời đầy đau khổ của nàng Kiều.
Chân dung của Thúy Vân được miêu tả để làm nền, tạo vẻ nổi bật cảu Thúy Kiều sau đó. Nguyễn Du dành 4 câu thơ để tả Thúy Vân nhưng khi tả Thúy Kiều ông đã dành tới 12 câu.
Vẻ đẹp của Kiều là cả nhan sắc, tài năng và tâm hồn.

Trên đây là bài tập làm văn soạn bài chị em thúy kiều, chúc các bạn làm tốt bài văn của mình!

Mời các bạn xem thêm bài viết:
Tóm tắt Truyện Kiều

Nguyễn Văn Vinh

Chào tất cả các bạn! Mình là Nguyễn Văn Vinh – làm việc tại trung tâm giáo dục BÀI TẬP LÀM VĂN. Rất mong được các bạn ủng hộ!

Related Articles

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *

Check Also
Close
Back to top button